De ziekte van Graves is een auto-immuunziekte. Dat wil zeggen dat het lichaam antistoffen maakt tegen het eigen lichaam.
Bij de ziekte van Graves kan er sprake zijn van afwijkingen aan de schildklier, aan de ogen en aan de huid van het scheenbeen.
Ongeveer een miljoen mensen in Nederland hebben een schildklieraandoening. Daarvan hebben ongeveer 75.000 mensen de ziekte van Graves (bron: Nederlandse Vereniging van Graves’- Patiënten).
Niet alle personen met de ziekte van Graves krijgen ook oogklachten.
Klachten bij de ziekte van Graves?
- Een te snel werkende schildklier
- Dit kan de volgende klachten geven; een versnelde hartslag, trillende handen, transpireren, nervositeit, gewichtsafname bij een toenemende behoefte aan eten, vermoeidheid, hartkloppingen, kortademigheid bij inspanning en vergroting van de schildklier.
- Een te langzaam werkende schildklier
- Dit kan de volgende klachten geven; vermoeidheid, traagheid, een tragere hartslag, heesheid, koude en droge huid, obstipatie en gewichtstoename.
Oogklachten zoals:
- droge ogen, een ‘zandkorrel-gevoel’
- pijnlijke, tranende ogen
- zwelling van de oogleden
- uitpuilen van de ogen
- oogbewegingsstoornissen
- pijn bij oogbewegingen
- dubbelzien
- slechter zien.
Maar ook huidaandoeningen van het scheenbeen
Wat is de oogziekte van Graves?
De directe oorzaak van de oogziekte van Graves ligt niet in het oog zelf maar in de oogkas. Het vetweefsel en de oogspieren kunnen ontstoken raken en opzwellen.
Daardoor nemen zij meer ruimte in beslag, met als gevolg dat de ogen naar voren gedrukt worden. De uitpuilende ogen zijn, samen met het opgetrokken bovenooglid, dan ook de meest opvallende en bekende verschijnselen van de ziekte van Graves.
Deze verschijnselen worden vaak als cosmetisch storend ervaren.
Door het uitpuilen van de ogen kunnen ook afwijkingen optreden zoals het uitdrogen van het hoornvlies. Dit leidt tot rode, droge en geïrriteerde ogen.
Ook kan de oogzenuw als gevolg van de zwelling van oogspieren en het vet-weefsel onder druk komen te staan.
Het is belangrijk dat hiervoor op tijd een behandeling wordt ingesteld om aantasting van het gezichtsvermogen en van het kleurenzien te voorkomen.
De zwelling van de oogspieren kan tenslotte eveneens een beperking van de oogbewegingen tot gevolg hebben. Dit leidt tot oogbewegingsstoornissen en dubbelzien.
Onderzoek
Indien de orthoptistvermoedt dat u de ziekte van Graves heeft, maar ook als deze diagnose al gesteld is, wordt er in veel gevallen aanvullend onderzoek aangevraagd.
Het aanvullende onderzoek kan bestaan uit:
- Bepalen van de schildklierwerking door bloedonderzoek
- Oogheelkundig onderzoek, het volgende wordt vaak onderzocht;
- gezichtsscherpte
- hoornvlies
- netvlies
- oogzenuw
- Gezichtsveldonderzoek
- Orthoptisch onderzoek, het volgende wordt vaak onderzocht;
- oogbewegingen
- samenwerking van de ogen
- dubbelzien
- stand van de ogen
- CT-scan van de oogkas (Dit is een röntgen foto van de oogkas)
- echo van de oogkas
- zenuwverbinding onderzoek
Of aanvullend onderzoek nodig is, is sterk afhankelijk van het complete beeld. Dat kan voor iedere patiënt anders zijn.
De orthoptist zal u hierin adviseren.
Behandeling
Bij de behandeling van de ziekte van Graves zal de orthoptist u vrijwel altijd doorsturen naar de specialist.
Het belangrijkste van de behandeling is de schildklier stabiel krijgen.
De totale behandeling kan soms jaren duren, maar het eindresultaat is meestal bevredigend.
Naar aanleiding van het orthoptisch onderzoek zal de orthoptist u adviseren over welke behandelmethode voor u het meest geschikt is.
Behandeling van dubbelzien kan door;
- Afplakken: Door het afplakken van een oog verdwijnt het dubbele beeld. Bij volwassenen met een bril kan er soms een speciale folie op de bril geplakt worden.
- Het aanleren van een bepaalde hoofdstand: Wanneer u in één bepaalde richting last heeft van dubbelzien is het mogelijk om door middel van een bepaalde stand van het hoofd die richting te vermijden.
- Prisma’s: Soms is een speciale prismabril nodig om een enkel en scherp beeld te krijgen. Het nadeel van prisma`s kan zijn, dat de ogen gewend raken aan de bril en daardoor minder goed geprikkeld worden. Hierdoor zijn soms steeds sterkere prisma`s nodig of is er zelfs een oogspieroperatie nodig.
- Oogspieroperatie: Het kan voorkomen dat u met bovenstaande behandelingen niet of niet voldoende van uw klachten kunt afkomen. De orthoptist zal u adviseren of een oogspieroperatie mogelijk is.
- Afwachten: Soms wordt er geen behandeling gestart en wordt er gewacht op uitdoven. Als de klachten niet erg hinderlijk zijn kan deze optie overwogen worden.
Prognose
De ziekte van Graves dooft in 50% van de gevallen na een aantal jaren vanzelf uit. De gevolgen verdwijnen helaas niet vanzelf.
Kijk ook eens op de website van de vereniging van Graves’-patiënten: www.graves-patienten.nl
Vragen?
Mocht u na het lezen van deze informatie nog vragen hebben dan kunt u contact opnemen met Orthoptistenpraktijk De Knipoogjes door een e-mail te sturen naar info@deknipoogjes.nl of te bellen met het volgende telefoonnummer 078 – 785 11 10 .